หินควอร์ตไซต์คืออะไร มีประโยชน์การใช้งานและคุณสมบัติอะไรบ้าง ?หากคุณกำลังมองหาวัสดุตกแต่งจากธรรมชาติที่สวยงาม ทนทาน และแข็งแกร่ง หินธรรมชาติอย่างเช่น หินอ่อนหรือหินแกรนิตอาจจะเป็นชื่อแรก ๆ ที่คุณนึกถึง แต่คุณรู้หรือไม่ ในปัจจุบันมีหินธรรมชาติอีกหนึ่งชนิดที่กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก นั่นคือ “หินควอร์ตไซต์”
หินควอร์ตไซต์คือ อีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจไม่แพ้ทั้งหินอ่อนและหินแกรนิต อีกทั้งกำลังเป็นที่รู้จักมากขึ้นเป็นวงกว้างในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
ด้วยสีสันและลวดลายที่งดงามราวกับหินอ่อน แต่มีความแข็งแกร่งเหมือนหินแกรนิต ในบทความนี้เราจะพามารู้จักกับควอร์ตไซต์ชนิดต่าง ๆ คุณสมบัติ รวมไปถึงการดูแลรักษากันครับ
ควอร์ตไซต์ คือ หินแปรแบบไม่มีรอยขนานที่มีความคงทนมากที่สุดชนิดหนึ่ง เกิดจากหินทรายที่มีแร่ควอตซ์อยู่เป็นจำนวนมากเข้าสู่กระบวนการแปรสภาพภายใต้แรงกดดันและอุณหภูมิมหาสารใต้แผ่นเปลือกโลก
โดยปฏิกิริยาทางเคมีได้หลอมเม็ดแร่ภายในหินทรายและวัตถุประสาร (Cement) อย่างเช่น ซิลิกา หรือเชิร์ต ทำให้แร่เกิดการประสานกันอย่างเหนียวแน่น ผลลัพธ์ที่ออกมาคือหินควอร์ตไซต์มีเนื้อหินที่มีความทนทานและแข็งแกร่งเป็นอย่างมาก
ควอร์ตไซต์ ที่บริสุทธิ์จะมีสีขาวไปจนถึงสีเทา แต่โดยส่วนใหญ่แล้วจะมีแร่อื่นผสมอยู่ด้วย ซึ่งแร่ชนิดอื่นนี้จะเป็นตัวกำหนดสีสันและลวดลายของเนื้อหิน อย่างเช่นแร่เหล็กซึ่งจะทำให้หินมีสีชมพู สีแดง ไปจนถึงสีม่วง และยังมีแร่อื่นๆอีกที่สามารถทำให้หินควอร์ตไซต์มีได้ตั้งแต่สีเหลือง สีส้ม สีน้ำตาล สีเขียว หรือสีฟ้า เป็นต้น
ในการแบ่งแยกหินควอร์ตไซต์จากหินแปรชนิดอื่นทาง British Geological Survey (BGS) ได้กำหนดเกณฑ์โดยระบุไว้ว่าหินควอร์ตไซต์ต้องประกอบด้วยแร่ควอตซ์อยู่อย่างน้อย 80% แต่โดยปกติแล้วหินควอร์ตไซต์ส่วนใหญ่จะประกอบไปด้วยแร่ควอตซ์มากถึง 90% และในบางกรณีอาจจะมีแร่ควอตซ์ได้สูงถึง 99% อีกด้วย
ด้วยแร่ควอตซ์ที่เป็นส่วนประกอบหลัก ทำให้หินควอร์ตไซต์มีค่าความแข็งอยู่ในระดับ 7 ตามมาตราความแข็งแร่ของโมส ( Mohs scale of mineral hardness ) จึงไม่ต้องกังวลว่าเนื้อหินจะเกิดรอยขีดข่วนได้ง่าย และด้วยความแข็งแกร่งของมัน ผู้คนในอดีตยังนิยมนำหินชนิดนี้มาประยุกต์ใช้เป็นเครื่องมือที่ต้องการความทนทานอีกด้วย
ในปัจจุบันประเทศที่ขึ้นชื่อด้านเหมืองหินควอร์ตไซต์คือประเทศบราซิล ด้วยลักษณะ สีสัน ลวดลายของควอร์ตไซต์ที่มาจากประเทศบราซิลมีความสวยงาม และมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นสะดุดตาเป็นอย่างมาก ส่งผลให้บราซิลเป็นประเทศผู้นำในการส่งออกหินควอร์ตไซต์อีกด้วย
ควอร์ตไซต์ ประกอบไปด้วยแร่ควอตซ์เป็นส่วนประกอบหลัก ซึ่งมีค่าความแข็งตามมาตราโมสอยู่ที่ระดับ 7 นั่นหมายถึงหินควอร์ตไซต์มีความแข็งมากกว่าเหล็ก ทำให้หินมีความทนทานต่อรอยขีดข่วน ความคมจากใบมีดไม่สามารถทำให้หินเกิดรอยได้ ในต่างประเทศจึงนิยมนำมาทำเป็นท็อปเคาน์เตอร์ครัวอีกด้วย
อีกทั้งยังมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน ภายใต้การดูแลรักษาที่เหมาะสม หินควอร์ตไซต์สามารถคงสภาพความสวยงามไว้ได้หลายสิบปี จึงเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ความนิยมของหินชนิดนี้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
จากกระบวนการเกิดที่ผ่านทั้งความร้อนและแรงดันมหาศาล ทำให้หินควอร์ตไซต์มีความทนทานต่อความร้อนและรังสี UV ได้ดีเป็นอย่างมาก หินควอร์ตไซต์จึงเป็นอีกตัวเลือกที่ดี โดยเฉพาะในประเทศที่มีความร้อนและแสงแดดรุนแรง อย่างเช่น ประเทศไทย ซึ่งแสงแดดจะไม่ทำให้สีของหินซีดจาง ควอร์ตไซต์จึงเหมาะสมในการใช้งานได้ทั้งภายในและภายนอก
โดยปกติแล้วก่อนการติดตั้งหินควอร์ตไซต์จะผ่านกระบวนการเคลือบด้วยน้ำยาเคลือบหินมาก่อน เพื่อปิดรูพรุนและช่วยในการป้องกันแบคทีเรียรวมไปถึงสิ่งสกปรกซึมเข้าสู่เนื้อหิน นับเป็นอีกหนึ่งขั้นตอนสำคัญในการช่วยปกป้องหน้าหิน
โดยควรเคลือบหินใหม่เป็นประจำทุกปี จะช่วยยืดระยะเวลาการใช้งานและความสวยงามของหินให้ยาวนานมากยิ่งขึ้น
ในส่วนของการทำความสะอาด สามารถทำได้โดยง่าย ในเบื้องต้นเพียงนำผ้าชุบน้ำเปล่าผสมด้วยสบู่อ่อน ๆ เช็ดทำความสะอาดหน้าหินก็เพียงพอแล้ว หรือการใช้น้ำยาทำความสะอาดหินโดยเฉพาะเช็ดทำความสะอาดก็เป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่สามารถทำได้เช่นกัน
ถึงแม้ว่าหินควอร์ตไซต์จะมีความแข็งแรงและทนต่อกรด แต่ในกรณีที่มีคราบสิ่งสกปรกหรือวัตถุที่เป็นกรดกระเด็นใส่ผิวหิน การเช็ดออกให้เร็วที่สุดย่อมดีกว่าการปล่อยให้วัตถุเหล่านั้นเกาะอยู่บนพื้นผิวหินป็นเวลานาน ๆ เพราะอาจจะทำให้เกิดการซึมเข้าสู่เนื้อหินได้ ซึ่งอาจจะส่งผลให้การทำความสะอาดในภายหลังเป็นไปได้ยากมากยิ่งขึ้น
